Yandex — Jak działa rosyjska wyszukiwarka w obliczu wojny i kolejnego wycieku danych?

Spis treści

Czytasz teraz:

Yandex — Jak działa rosyjska wyszukiwarka w obliczu wojny i kolejnego wycieku danych?

• Yandex w TOP 5 najpopularniejszych wyszukiwarek na świecie w 2023 roku
• Wyciek danych u rosyjskiego giganta technologicznego — cenne informacje dla SEO
• Wpływ Yandex na rosyjskie społeczeństwo i cenzura
• Podsumowanie

Zamknij

Yandex to międzynarodowe przedsiębiorstwo z siedzibą operacyjną w Moskwie, posiadające szeroką ofertę usług internetowych związanych z mapami, wyświetlaniem reklam i udzielaniem odpowiedzi na wyszukiwane zapytania. 

Jednym z najważniejszych narzędzi opracowanych pod koniec XX wieku przez rosyjską korporację jest wyszukiwarka o takiej samej nazwie. Yandex w 2001 roku utworzył nawet polski odpowiednik, jednak nie podbił naszego rynku i został wkrótce zamknięty. Obecnie skupia się na takich krajach jak: Rosja, Białoruś, Kazachstan, Uzbekistan, Turcja.

Yandex w TOP 5 najpopularniejszych wyszukiwarek na świecie w 2023 roku

Według prestiżowego serwisu gs.statcounter.com specjalizującego się w tworzeniu statystyk, rankingów i analiz ruchu internetowego, Yandex znajduje się na czwartym miejscu wśród najpopularniejszych wyszukiwarek na świecie z udziałem ok. 0.94%.

>> Wyszukiwarki inne niż Google <<

(Dalszą część artykułu znajdziesz pod formularzem)

Ranking za ostatnie 3 miesiące (listopad 2022 – styczeń 2023) wygląda następująco:

1. Google ok. 92.56%
2. Bing ok. 3.16%
3. Yahoo! ok. 1.23%
4. Yandex ok. 0.94%
5. Baidu ok. 0.72%
6. Inne wyszukiwarki niżej wyżej wymienione – 1.39%

>> Jak znaleźć słowa kluczowe? <<

Wyciek danych u rosyjskiego giganta technologicznego — cenne informacje dla SEO

Od początku wojny w Ukrainie rosyjskie firmy zostały objęte stanowczymi sankcjami nałożonymi głównie przez Unię Europejską i Stany Zjednoczone. Swoje kary nałożyła także międzynarodowa społeczność, która zaczęła ignorować produkty pochodzące z kraju agresora. Szerokim echem odbiło się wypowiedzenie wojny cybernetycznej przez grupę hakerów Anonymous. O skuteczności wspomnianej organizacji przekonał się Yandex, który doświadczył kilku cyberataków na oferowane usługi m.in. Yandex Mail (udostępnienie danych ponad 150 tys. użytkowników) czy Yandex Taxi (zamówienie wszystkich taksówek objętych aplikacją w jedno miejsce).

Najbardziej wartościowym wyciekiem danych w kontekście SEO okazał się ten, który miał miejsce pod koniec stycznia 2023 roku. Upublicznione dane zawierały m.in. wycinki repozytoriów z kodem do 79 usług i projektów firmy. 

Ważne

Zhakowane pliki, według różnych źródeł pochodzą z lutego lub lipca 2022 roku, stąd należy pamiętać o możliwych aktualizacjach oraz niepełnej dokumentacji.

Możesz się zastanawiać — skoro z Yandex korzysta niecały 1% ludzi na świecie, to dlaczego to wydarzenie jest tak szeroko opisywane i ważne dla branży SEO? 

Przede wszystkim dlatego, że silniki wyszukiwarek działają w podobny sposób. Zostaje przyjęty pewien schemat funkcjonowania, który jest ulepszany i zmieniany w celu stworzenia lepszej usługi. Google, który jest światowym hegemonem na rynku, ma wiele wspólnego z rosyjskim odpowiednikiem, o czym mogą świadczyć:

• SERPy — czyli zbliżone rankingi dla tych samych fraz (według niektórych źródeł mogą się pokrywać nawet w 70%)
• kadry pracowników w Yandex z przeszłością w Google,
• oferowane inne usługi w bardzo zbliżonym formacie.

W sieci można znaleźć mnóstwo opracowań i wyjaśnień ekspertów SEO dotyczących ujawnionego kodu, dlatego postanowiliśmy je zebrać w jednym miejscu i przedstawić w 10 najważniejszych punktach.

1. Linki kierujące do strony dalej mają znaczenie.

Wydawać by się mogło, że odnośniki z innych stron tracą na znaczeniu. Ujawnione dane mówią jednak inaczej. Premiowane wyższym rankingiem są strony, które w swoim profilu linkowym posiadają:

• Linki z witryn o wysokim autorytecie.
• Naturalność oznaczająca, że linki nie pochodzą z farm i nie zawierają więcej niż 50% anchorów.
• Regularność — są dodawane cyklicznie, sugerując stale wartościowe treści.
• Linki ze stron tematycznych.
• Odnośniki z Wikipedii.

2. Popularność strony i brand

Ważnym czynnikiem rankingowym jest popularność strony liczona jako suma unikalnych odwiedzin (z jednego adresu IP) i procent udziału ruchu organicznego spośród innych źródeł. 

W kontekście popularności warto zwrócić uwagę także na rozpoznawalność brandu przez użytkowników. Im więcej internautów wpisujących „buty do biegania allegro” trafią na wskazaną domenę, tym lepiej dla SEO danego serwisu.

3. Zaangażowanie użytkownika na stronie i dane behawioralne

Im dłużej internauta pozostaje na danej stronie, tym większa szansa, że Yandex uzna ją za wartościową. Czynniki, jakie bierze pod uwagę algorytm przy obliczaniu tego parametru to przede wszystkim:

• Liczba odwiedzonych podstron w obrębie serwisu w trakcie trwania jednej sesji,
• Średni czas spędzony na wybranych podstronach,
• Współczynnik odrzuceń,
• Interakcja — komentarze, oceny produktów, wypełnienie quizu, ankiety, formularza kontaktowego.

4. Przyjazne linki

Link prowadzący do strony powinien być czytelny i jasno wskazywać jej tematykę. Algorytm Yandex negatywnie ocenia adresy URL, w których zawarte są:

• Znaki specjalne takie jak %, & czy *,
• Wielkie litery,
• Cyfry,
• Zduplikowane „slashe” czyli “//”.

5. Weryfikacja zakazanych treści i stron z nadmierną liczbą reklam

Yandex monitoruje treści publikowane na stronie i ma duży wpływ na przedstawiane informacje. Korzysta z takich narzędzi jak NLP (Natural Language Processing, czyli rozpoznawanie języka naturalnego) i może filtrować lub banować serwisy promujące treści pornograficzne, oraz przemoc. Algorytm obniża rankingi dla stron, które posiadają zbyt dużą liczbę reklam.

6. Wyszukiwanie lokalne

Rosyjska wyszukiwarka preferuje serwisy zlokalizowane w obszarze, z którego pochodzi osoba wpisująca dane zapytanie. Jest to szczególnie ważne dla firm oferujących usługi na rynku lokalnym. W tym przypadku algorytm bierze pod uwagę:

• Lokalizację użytkownika na podstawie adresu IP,
• TLD czyli Top-Level Domain — końcowy adres strony np. „.com”, „.ru”, „.pl”,
• Rodzaj wyszukiwanej frazy — preferowane w ujęciu lokalnym będą słowa związane z takimi usługami jak np. restauracje, fryzjerzy czy apteki.

W przypadku fraz bardziej ogólnych, szanse na zaistnienie w SERPAch według ujawnionych danych mają serwisy z końcówką „.com” (chyba że są na zakazanej liście, o której piszemy w dalszej części artykułu).

7. Stabilność hostingu

Rosyjska wyszukiwarka faworyzuje domeny, które znajdują się na stabilnych i niezawodnych serwerach, zapewniając przy tym stały dostęp do witryny. Oznacza to, że im mniej błędów typu 4xx czy 5xx tym lepiej dla całego serwisu pod kątem SEO.

8. Średnia pozycja na wszystkie zapytania

Jest to wskaźnik, który informuje o średniej pozycji dla wszystkich zapytań związanych z danym serwisem, które zostały choć raz wyświetlone użytkownikowi w wynikach wyszukiwania.

Oznacza to, że zapytanie „obuwie sportowe” nie będzie zaliczone do średniej pozycji dla sklepu internetowego z kosmetykami.

9. Dopasowanie treści strony do zapytań

To jedna z fundamentalnych zasad SEO, w której chodzi o stworzenie unikatowego i ciekawego contentu na stronie. Atrakcyjne dla algorytmu wyszukiwarki Yandex będą m.in.:

• Dokładnie i szczegółowo opisane kategorie i produkty,
• Teksty blogowe/poradnikowe, które mogą się pozycjonować na frazy pytające,
• Słowa kluczowe zawarte w śródtytułach, które mogą być w naturalny sposób odmienione,
• Wiarygodni autorzy tekstu, uznani za ekspertów w branży, którzy stworzyli już kilka ciekawych publikacji.

10.  CTR

Click Through Rate to wynik kliknięć danej strony w stosunku do wyświetleń w wynikach wyszukiwania. Im wyższy CTR, tym dana podstrona będzie osiągała wyższe rankingi w SERPach. Jest to zasługa dobrej optymalizacji meta title i meta description.

Oczywiście nie da się jasno określić, które z powyższych czynników mają największą moc dla SEO oraz które z nich zostały już zmodyfikowane. Jak wiemy, wyszukiwarka to bardzo skomplikowane narzędzie, nad którą na co dzień pracują tysiące osób.

>> Kalendarz Marketingowy 2023 <<

Wpływ Yandex na rosyjskie społeczeństwo i cenzura

Mimo wysokiego, czwartego miejsca w globalnym rankingu wyszukiwarek internetowych, niecały 1% udziałów w rynku światowym nie robi wrażenia. Nieco inaczej wygląda popularność rosyjskiego Googla na jego rodzimym podwórku:

• Yandex – 53.34%
• Google – 44,14%
• Bing – 1.61%
• Pozostałe — niecały 1%.

Jak widać na powyższej mapie, Yandex jest pierwszym wyborem dla większości Rosjan.

Ciekawostka…

Rosyjska wyszukiwarka według wielu kremlowskich propagandystów miała być głównym narzędziem poszukiwania informacji w całym bloku wschodnim, a obecnie wygląda to tak:

• Białoruś -> ok. 77% Google i ok. 21% Yandex
• Kazachstan -> ok. 85% Google i ok. 13.3% Yandex
• Ukraina -> ok. 88.6% Google i ok. 9% Yandex
• Litwa, Łotwa, Estonia -> ok. 95% Google i maksymalnie 1% Yandex.

Ulubiona wyszukiwarka rosyjskiej dyktatury, na polecenie rządzących została odpowiednio skonfigurowana, jako jedno z kilku narzędzi do kontrolowania treści ukazujących się w internecie. Wprowadzone ograniczenia pomagają w narracji propagandowej, jaką prowadzi Kreml. Nadzór nad wynikami wyszukiwania związanymi z polityką pomaga w pełni kontrolować część społeczeństwa odciętą od innych, niezależnych źródeł informacji, które można znaleźć w sieci. Wprowadzone ograniczenia algorytmu to m.in.:

• Stworzenie czarnej listy zakazanych witryn (np. serwisy opozycyjne, serwisy zagraniczne szerzące opinie sprzeczne ze stanowiskiem Rosji),
• Pełna kontrola portali newsowych, które muszą odwoływać się do źródeł zatwierdzonych przez rządzących,
• Ocenzurowana wyszukiwarka grafik związanych z wojną — brak obrazów związanych z atakiem Rosji na Ukrainę, ukazywanie znaków faszystowskich na fladze Ukrainy,
• Ocenzurowane wyrażenia obrażające Putina czy na bieżąco usuwane grafiki naśmiewające się z rosyjskiego przywódcy.

Pod koniec 2022 roku pojawiła się informacja, że Yandex chce „uciec” z Rosji, aby móc w dalszym ciągu się rozwijać i ominąć sankcje. Trudno jednak uwierzyć w to, aby ktokolwiek bez dalszej kontroli tak rozwiniętego narzędzia mógł się na to zgodzić.

Podsumowanie

Pilnie strzeżone dane rosyjskiego giganta, które ujrzały światło dzienne w styczniu 2023 roku, nie wywróciły do góry nogami świata SEO, jednak pozwoliły na dokonanie bardzo cennych analiz.

Wybierając i wdrażając opisane w 10 punktach aspekty wpływające na SEO, możemy testować wybrane rozwiązania i sami ocenić, która droga do wysokich pozycji fraz jest najskuteczniejsza. Gdy przyjmiemy, że pewne mechanizmy funkcjonują podobnie (a prawdopodobieństwo jest duże), warto zagłębić się jeszcze bardziej w dostępne źródła i opracowania eksperckie, których jest naprawdę dużo.

Yandex to świetny przykład obrazujący rosyjskiego kolosa na glinianych nogach. Dumnie przedstawiana przez Rosjan alternatywa dla Google i innych zachodnich aplikacji zaczyna mieć coraz większe problemy. Dowodem na to są liczne wycieki danych, afery z pracownikami oraz udokumentowane działania związane z wprowadzeniem cenzury.